ivzw

Een internationale vereniging zonder winstoogmerk (ivzw) is een vereniging die een doel van internationaal nut nastreeft. Een ivzw krijgt pas rechtspersoonlijkheid na erkenning door de Koning.

Oprichtingsformaliteiten

Oprichters

Een ivzw kan men oprichten met één of meer personen. Zowel natuurlijke personen als rechtspersonen kunnen een ivzw oprichten. 

Inbreng

Als je een ivzw opricht, zal je iets moeten inbrengen. Er is evenwel geen wettelijk minimumkapitaal bij de ivzw, zodat de inbrengen redelijk beperkt kunnen zijn. Men kan overgaan tot een inbreng in geld of in natura. Bij een inbreng in natura, zal er geen commissaris, bedrijfsrevisor of externe accountant moeten tussenkomen om de inbreng in natura te waarderen.

Statuten

In de statuten van je ivzw moet je een aantal wettelijk verplichte vermeldingen opnemen. Hierna geven we een korte schets.

a) Identiteit van de oprichters

Je vermeldt in de statuten de identiteit van de oprichters een aantal gegevens op in de statuten. Zo krijgen derden een minimum aan informatie en zijn ze beter beschermd. 

Zijn de oprichters natuurlijke personen, dan neem je de naam, voornaam en woonplaats van iedere oprichter op in de statuten.

Als de oprichters rechtspersonen zijn, dan neem je de naam, rechtsvorm, ondernemingsnummer en adres van de zetel op in de statuten.

b) Gewest waar zetel van de ivzw is gevestigd

Het is enkel wettelijk verplicht om in de statuten het gewest op te nemen waar de zetel van de ivzw is gevestigd. Het is toegestaan om het adres van de ivzw niet in de statuten op te nemen, maar enkel bekend te maken bij uittreksel in de Bijlagen bij het Belgisch Staatsblad. Zo kan het daarna gemakkelijker gewijzigd worden indien nodig.

c) Belangeloos doel en voorwerp

In de statuten zal je ook het belangeloos doel van de ivzw moeten opnemen en wat het voorwerp is van de ivzw. 

d) Toe- en uittreding leden

Statutair zal je ook moeten uitwerken hoe leden kunnen toe- en uittreden uit de ivzw. 

e) Rechten en verplichtingen van de leden

Statutair zal je ook de rechten en verplichtingen van de leden moeten uitwerken.

f) Bevoegdheden algemene vergadering

In de statuten werk je ook uit wat de bevoegdheden zijn van de algemene vergadering, hoe het bestuursorgaan de algemene vergadering kan bijeenroepen en hoe de algemene vergadering haar besluiten aan leden en derden ter kennis moet brengen.

g) Bestuurders en hun bevoegdheden

In de statuten zal je ook moeten bepalen op welke wijze je bestuurders zal benoemen en wat de duur is van hun mandaat. In de statuten bepaal je ook hoe de ivzw zal worden vertegenwoordigd. Het is mogelijk om in de statuten een dagelijks bestuur op te nemen.

h) voorwaarden voor een statutenwijziging

In de staten van een ivzw bepaal je ook onder welke voorwaarden je de statuten van de IVZW kan wijzigen.

i) Bestemming van het vermogen bij ontbinding

Als je een ivzw ontbindt dan moet haar vermogen een belangeloos doel krijgen. Daarom moet je al van bij de oprichting inschrijven in de statuten aan welk belangeloos doel het vermogen van de ivzw zou worden bestemd, voor het geval zij later zou worden ontbonden.

Taal

De oprichtingsakte en andere stukken van de ivzw worden opgesteld in één van de officiële talen van het taalgebied waar de rechtspersoon haar zetel heeft.  Niet naleving van deze verplichting leidt tot nietigheid van de akten.

Voor een ivzw die wordt opgericht in het tweetalig gebied Brussel-Hoofdstad (de 19 gemeenten van Brussel), mogen de akten en stukken ofwel in het Nederlands, ofwel in het Frans opgemaakt worden of mogen zij in tweetalige vorm opgemaakt worden (bijv. in 2 kolommen).

Voor een ivzw die wordt opgericht met zetel in het Nederlandstalig gebied, zelfs in een faciliteitengemeente, moeten alle akten en stukken verplicht in het Nederlands opgesteld worden.

Voor een ivzw die wordt opgericht met zetel in het Franstalig gebied, moeten alle akten en stukken verplicht in het Frans opgesteld worden.

Voor een ivzw die wordt opgericht met zetel in het Duitse taalgebied, moeten alle akten en stukken verplicht in het Duits opgesteld worden.

Identificatie van personen 

Als je deelneemt aan de oprichting als oprichter of aangeduid wordt als bestuurder, dan moet je geïdentificeerd worden in de akte. 

Deze identificatie omvat je naam en voornamen, je geboorteplaats en –datum en je wettelijke woonplaats. Daarnaast wordt ook je uniek identificatienummer opgenomen, zijnde het Belgisch rijksregister nummer indien je daarover beschikt of anders je nummer in het bisregister van de Kruispuntbank van de sociale zekerheid. Beschik je nog niet over dat nummer? Geen probleem, dan zal de notaris dat in de loop van de voorbereiding van de oprichtingen voor jou in orde brengen en je inschrijven in het bisregister.

Formaliteiten na de oprichting

Na het ondertekenen van de oprichtingsakte, moet men nog een aantal formaliteiten vervullen vooraleer de ivzw haar activiteiten kan uitoefenen.

• De notaris zal de oprichtingsakte en het uittreksel uit de oprichtingsakte neerleggen bij de griffie van de ondernemingsrechtbank waar de zetel van de ivzw is gelegen, binnen de dertig dagen na de ondertekening van de akte. Binnen de tien dagen na de neerlegging gebeurt de bekendmaking van het uittreksel in de Bijlagen bij het Belgisch Staatsblad.
• Zo zullen de voormelde rechtspersonen zich moeten laten inschrijven bij de Kruispuntbank van Ondernemingen. Via deze inschrijving is de overheid op de hoogte dat de ivzw zich als onderneming zal begeven in het rechtsverkeer.
• De tekst van de statuten zal ook afzonderlijk neergelegd worden in een openbaar raadpleegbare statutendatabank.

Daarin zal ook de statutaire regeling omtrent de vertegenwoordigingsbevoegdheid van de bestuurders opgenomen worden en raadpleegbaar zijn. 

Is de activiteit die de ivzw zal uitoefenen onderworpen aan btw? Dan zal die ook een btw-nummer moeten aanvragen. Deze aanvraag zal van de ivzw zelf moeten uitgaan.

Bestuur

Bestuursvormen

In een internationale vereniging worden de vorm, de samenstelling, de werkwijze en de bevoegdheden van het bestuursorgaan bepaald in de statuten.

Voorwaarden

In principe kan iedere persoon die rechtsbekwaam is, benoemd worden als bestuurder. Er bestaan met andere woorden geen wettelijke benoemingsvoorwaarden. 

Een rechtspersoon die als bestuurder wordt benoemd, moet steeds een vaste vertegenwoordiger aanduiden. Die vaste vertegenwoordiger wordt belast met de uitvoering van de bestuursopdracht in naam en voor rekening van de bestuurder-rechtspersoon. Buiten het feit dat die vaste vertegenwoordiger een natuurlijke persoon moet zijn, gelden er ook hier geen bijzondere benoemingsvoorwaarden. Het is echter niet mogelijk om zowel in eigen naam als in hoedanigheid van vaste vertegenwoordiger te zetelen in het bestuursorgaan. 

Bevoegdheden

Het bestuursorgaan mag alle handelingen stellen die nuttig of dienstig zijn voor de verwezenlijking van het voorwerp van de vereniging of stichting. De bestuurders kunnen ook onderling hun taken verdelen.

Het bestuursorgaan is bevoegd om de vereniging of de stichting te vertegenwoordigen tegenover derden. De statuten kunnen evenwel aan één of meer bestuurders de bevoegdheid verlenen om de vereniging of de stichting alleen of gezamenlijk te vertegenwoordigen. 

Het bestuursorgaan kan het dagelijks bestuur van de vereniging of de stichting opdragen aan een of meer personen. Het dagelijks bestuur omvat langs de ene kant beslissingen die niet verder reiken dan de behoeften van het dagelijkse leven van de vereniging of stichting. Langs de andere kant gaat het om beslissingen waarvoor het niet nodig is dat het bestuursorgaan tussenkomt, omdat ze van minder belang of zeer dringend zijn.

Bestuursverboden

In bepaalde gevallen kan de rechter een verbod opleggen om de functie van bestuurder uit te oefenen. Een dergelijk verbod kan worden opgelegd naar aanleiding van een strafrechtelijke veroordeling, in het kader van een gerechtelijke ontbinding of in het kader van een faillissement. De overtreding van een bestuursverbod kan gesanctioneerd worden met een gevangenisstraf en een geldboete.

Beroepsverbod uit het strafrecht

De strafrechter kan in geval van frauduleus faillissement of misbruik van vennootschapsgoederen het verbod opleggen om persoonlijk of via een tussenpersoon handel te drijven. Dit verbod mag niet minder dan 3 jaar en niet meer dan 10 jaar bedragen.

Indien een persoon in het buitenland veroordeeld werd voor dergelijke misdrijven, kan de kamer van inbeschuldigingstelling alsnog het beroepsverbod uitspreken.

Beroepsverbod in het kader van de gerechtelijke ontbinding

De ondernemingsrechtbank kan een bestuursverbod opleggen aan een bestuurder die weigert mee te werken aan de vereffening van een gerechtelijk ontbonden vennootschap. Bij sluiting van de vereffening kan in dat geval het verbod opgelegd worden om persoonlijk of via een tussenpersoon de functie van bestuurder uit te oefenen. Indien de ontbinding van de vennootschap in het buitenland werd uitgesproken, komt deze bevoegdheid toe aan de ondernemingsrechtbank van Brussel. De duur van dit bestuursverbod mag niet langer zijn dan 3 jaar.

Beroepsverbod uit het faillissementsrecht

Indien een onderneming failliet gaat en de rechter vaststelt dat een kennelijk grove fout van de gefailleerde heeft bijgedragen tot het faillissement, kan de rechtbank een verbod opleggen aan de gefailleerde om persoonlijk of via een tussenpersoon een onderneming uit te baten. Dit verbod kan ook worden opgelegd aan een bestuurder van een gefailleerde onderneming wiens ontslag niet één jaar voor de faillietverklaring werd bekendgemaakt, of aan de persoon die in werkelijkheid de onderneming bestuurde (zonder als bestuurder te zijn benoemd). Daarnaast kan ook het verbod worden opgelegd om enige opdracht uit te oefenen die de bevoegdheid inhoudt een rechtspersoon rechtsgeldig te verbinden. De rechtbank zal de duur van het verbod vastleggen, met een maximum van tien jaar.

Indien het faillissement in het buitenland werd uitgesproken, is de insolventierechtbank van Brussel bevoegd voor het opleggen van een dergelijk verbod.

De rechtbank kan eveneens het verbod opleggen om de functie van bestuurder uit te oefenen aan bestuurders van een gefailleerde vennootschap die hun medewerking niet verlenen aan de curator. In dergelijk geval mag het opgelegd bestuursverbod niet langer duren dan drie jaar.

Register

Het bestaan van een beroepsverbod wordt niet aangegeven in de Kruispuntbank van Ondernemingen of een ander centraal register. De informatie hierover kan enkel in het Belgisch Staatsblad worden teruggevonden.