Als ondernemer kan je ervoor kiezen om je activiteiten onder te brengen in een eenmanszaak of in een vennootschap. Een vennootschap kan worden opgericht door meerdere personen die samen een economische activiteit willen uitoefenen, maar kan vaak ook door slechts één persoon worden opgericht.
In België bestaan er verschillende vennootschapsvormen:
De besloten vennootschap is een rechtspersoon met beperkte aansprakelijkheid waarvan de aandelen in beginsel niet vrij overdraagbaar zijn.
De naamloze vennootschap is een rechtspersoon waarvan het maatschappelijk kapitaal verdeeld is in aandelen die in beginsel vrij overdraagbaar zijn.
Een coöperatieve vennootschap is een vennootschap met een coöperatieve finaliteit. Dit wil zeggen dat deze vennootschapsvorm tot doel heeft aan de behoeften van haar aandeelhouders of derden te voldoen en/of hun economische en sociale activiteiten te ontwikkelen.
Afhankelijk van de vennootschapsvorm die je kiest, zal je onderhevig zijn aan andere wettelijke regels. Door je keuze voor een specifieke rechtsvorm geef je aan derden (andere personen) te kennen aan welke wettelijke regels je je wil onderwerpen.
Aangezien elke vennootschapsvorm zijn eigen wettelijk regime heeft, bekijk je best welk wettelijk regime het dichtste aanleunt bij jouw voorkeur.
Het belangrijkste onderscheid bestaat uit vennootschappen met onbeperkte aansprakelijkheid (maatschap, VOF en CommV) en vennootschappen met beperkte aansprakelijkheid (BV, CV en NV). Bij vennootschappen met onbeperkte aansprakelijkheid, lopen vennoten de kans om hoofdelijk en onbeperkt aansprakelijk te worden gesteld voor schulden van de vennootschap. ‘Hoofdelijk’ aansprakelijk betekent dat schuldeisers elke vennoot kunnen aanspreken voor de volledige schuld. Dat is niet het geval bij bij vennootschappen met beperkte aansprakelijkheid. Bij zo’n vennootschappen lopen aandeelhouders niet het risico om hoofdelijk en onbeperkt aansprakelijk te worden gesteld. Ze zijn slechts verbonden ten belope van hun inbreng. Zaakvoerders en bestuurders kunnen daarentegen altijd aansprakelijk worden gesteld voor hun bestuursfouten.
Een tweede vaak voorkomend onderscheid is het onderscheid tussen personenvennootschappen en kapitaalvennootschappen. Bij een kapitaalvennootschap ligt de focus op het kapitaal, d.w.z. het bijeenbrengen van goederen. De enige kapitaalvennootschap die nog overblijft is de NV. De NV heeft een statutair kapitaal dat kan worden verhoogd en verminderd. Bij personenvennootschappen draait het vooral rond met wie je samen in een vennootschap zit. Aangezien vennoten hier vaak met elkaar samenwerken, is het belangrijk dat je op voorhand bepaalt met wie je samenwerkt en wie tot de vennootschap kan toetreden. Zijn te beschouwen als personenvennootschappen : de maatschap, VOF en CommV. Ook de BV en CV vertonen een aantal kenmerken van een personenvennootschap.
Ook de rechtspersoonlijkheid is vaak een onderscheidingscriterium voor vennootschappen. Als een vennootschap rechtspersoonlijkheid heeft, dan kan een schuldeiser rechtstreeks een vordering richten aan de zetel van de vennootschap. Als de vennootschap geen rechtspersoonlijkheid heeft, dan zal een schuldeiser zijn vordering moeten richten aan elke vennoot individueel. De maatschap is de enige vennootschap zonder rechtspersoonlijkheid. De VOF, CommV, BV, CV en NV hebben rechtspersoonlijkheid.
De vorm waarin je de vennootschap moet oprichten, vormt ook een onderscheidingscriterium. De maatschap, VOF en CommV kan je oprichten bij onderhandse akte of authentieke akte. De BV, CV of NV moet je oprichten bij authentieke akte.
Via dit platform plan je op afstand de oprichting van je BV, CV of NV, en dit van begin tot einde. Voor de andere rechtsvormen kan je ook de oprichtingsakte elektronisch op afstand tekenen met je notaris, maar dit verloopt nog niet via dit platform. Voor meer informatie hierover kan je terecht bij de notaris van je keuze.